Henri Emile (Hans) Mossel werkte voor de oorlog als muzikant bij de AVRO. Begin 1941 moesten alle mensen met een volle of gedeeltelijke Joodse achtergrond zich melden bij het bevolkingsregister van hun gemeente. Op deze manier konden de Duitsers indexeren wie er Joods was en waar de Joden woonden. Joden kregen een bewijs van aanmelding dat ze bij zich moesten houden. In onze collectie hebben wij het bewijs van aanmelding van Hans Mossel.
Het leven van Henri Emile Mossel
Henri Emile (Hans) Mossel werd op 24 december 1905 geboren in Amsterdam, als zoon van violist en cellist Isaäc Mossel en pianiste Jeannette Belinfante. Hans Mossel was zelf ook erg muzikaal, en leerde op jonge leeftijd al piano spelen. Ook met blaasinstrumenten kon hij goed overweg; hij behoorde al op zijn dertigste tot de meest toonaangevende klarinettisten en saxofonisten van Europa.
Voor de oorlog
Vanaf 1935 leidde hij het dansorkest van de AVRO. Eerder dat jaar had hij de Amsterdamse muziekhandel van Sally Wijnberg overgenomen. Vier jaar later trouwde hij met de niet-Joodse Ada Elizabeth van Ollefen, met wie hij twee kinderen kreeg.
Bewijs van aanmelding
In 1940 brak de Tweede Wereldoorlog uit, en in 1941 kreeg Mossel een speelverbod opgelegd. Ook moest zijn zaak de deuren sluiten. Begin 1941 werden alle Joodse inwoners verplicht zich te laten registreren bij het Bevolkingsregister. Wij het registratieformulier had ingevuld, kreeg een 'bewijs van aanmelding'. Soms werden deze gestempeld door de Joodsche Raad, zoals bij het exemplaar van Hans Mossel. Hoewel Mossel vanwege zijn huwelijk met een niet-Joodse vrouw vrijgesteld was van deportatie, werd hij in 1943 gedwongen tewerkgesteld op het militair vliegveld Fliegerhorst 561 (Schiphol).
Bewijs van aanmelding Joodse bloede van muzikant Henri Emile Mossel. Collectie Hilversum in de Oorlog.
Portret Hans Mossel, 1937, collectie Stadsarchief van de Gemeente Amsterdam.
Deportatie
In februari 1944 werd Mossel beschuldigd van sabotage, waarna hij als strafgeval in kamp Westerbork terechtkwam. Eind maart werd hij overgebracht naar concentratiekamp Auschwitz-Monowitz, waar hij tewerkgesteld werd bij IG Farben. Het zware werk en de ontberingen werden hem uiteindelijk fataal. Henri Emile Mossel overleed op 4 augustus 1944 op 38-jarige leeftijd.
Reactie plaatsen
Reacties